1. ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΣΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ.

Τα φυτοοιστρογόνα, λόγω της δομικής ομοιότητάς τους με την εστραδιόλη, εμφανίζουν οιστρογονικές ή/ και μη οιστρογονικές ιδιότητες. Η ομοιότητά τους αυτή (σε μοριακό επίπεδο) με τα οιστρογόνα, τους επιτρέπει να δρουν μιμούμενα τα οιστρογόνα.

Κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης, το σώμα της γυναίκας σταματά να παράγει οιστρογόνα. Τα φυτοοιστρογόνα μπορούν να αντικαταστήσουν τη λειτουργία των φυσικών οιστρογόνων του σώματος, καθώς έχει φανεί ότι η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε φυτοοιστρογόνα μπορεί να ανακουφίσει από τα δυσάρεστα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως εξάψεις και εφιδρώσεις, ενώ παράλληλα προστατεύουν την υγεία των οστών (διατήρηση της οστικής μάζας). Η εκλεκτική τους δράση δείχνει ότι δεν επηρεάζουν τους ευαίσθητους ιστούς του μαστού και της μήτρας.

Η υψηλότερη περιεκτικότητα σε φυτοοιστρογόνα βρίσκεται στα φασόλια σόγιας και στα προϊόντα τους (πχ, τόφου), ακολουθούν τα όσπρια, ενώ τα λιγνάνια αποτελούν κύρια πηγή φυτοοιστρογόνων στους ξηρούς καρπούς και τα έλαια (λιναρόσπορος), ενώ βρίσκονται επίσης στα όσπρια, τα φρούτα και τα λαχανικά.

Η περιεκτικότητα των διαφόρων τροφών σε φυτοοιστρογόνα ποικίλλει σημαντικά ακόμη και μεταξύ των τροφίμων της ίδιας κατηγορίας (πχ, ροφήματα σόγιας, τόφου) και εξαρτάται από τις διαδικασίες επεξεργασίας και παραγωγής των τροφών.

2. ΠΟΙΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΓΛΟΥΤΕΝΗ;

• Δημητριακά από σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι ή βρώμη.
• Ψωμί από σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι ή βρώμη.
• Μακαρόνια, χυλοπίτες, μίγματα ρυζιού, πουρές σκόνη, έτοιμα γεύματα με πατάτα.
• Αλλαντικά, κατεργασμένα κρέατα, κατεψυγμένα μπιφτέκια, κροκέτες.
• Απαλειφόμενα τυριά, τυριά που χρησιμοποιούνται για να λιώνουν.
• Ροφήματα σοκολάτας, κρέμες, επιδόρπια γιαουρτιών με μπισκότο κλπ.
• Κονσερβοποιημένα λαχανικά ή όσπρια, έτοιμες σαλάτες.
• Κονσέρβες φρούτων, γλυκά, κέικ.
• Σούπες εμπορίου.
• Μαγιονέζα, dressings, μουστάρδα για την οποία δεν έχουμε πληροφορίες, σάλτσες εμπορίου.
• Μπύρα, τζιν, ουίσκι, βότκα, σοκολάτα, στιγμιαία ροφήματα.
• Ορισμένα κατεργασμένα καρυκεύματα, μαστίχες, λευκό ξύδι, σάλτσες σόγιας.
• Αυγά σε σκόνη ή σάλτσα που περιέχουν γλουτένη.

3. ΠΟΙΑ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΑΜΙΝΟΞΕΑ ΔΕ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΝΘΕΣΕΙ Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ; -ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ-

Ορισμένα αμινοξέα ονομάζονται απαραίτητα γιατί δεν μπορούν να συντεθούν στον οργανισμό του ανθρώπου ή δεν μπορούν να συντεθούν σε επαρκείς ποσότητες. Τα απαραίτητα αμινοξέα είναι εννέα και μία πρωτεΐνη που προσφέρει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα ονομάζεται πλήρης πρωτεΐνη.

Απαραίτητα αμινοξέα:

• Ιστιδίνη
• Λευκίνη
• Ισολευκίνη
• Βαλίνη
• Θρεονίνη
• Λυσίνη
• Τρυπτοφάνη
• Φαινυλαλανίνη
• Μεθειονίνη.

Η χημική σύσταση του βασιλικού πολτού δεν έχει προσδιοριστεί πλήρως, καθώς έχει αναλυθεί το 97% των συστατικών του, αλλά παραμένει άγνωστο το 3%. Συγκεκριμένα, περιέχει νερό σε ποσοστό 67%, είναι πηγή πρωτεϊνών και 29 αμινοξέων (περιέχει και όλα τα απαραίτητα) σε ποσοστό 12,5%, απλών σακχάρων 11% (κυρίως από φρουκτόζη και γλυκόζη, σε ποσοστό 90%), λιπιδίων 5% (10-υδροξυ-δεκενοϊκό οξύ, το οποίο έχει αντιβακτηριακές και μυκητοκτόνες ιδιότητες, υδροξύ-λιπαρά οξέα και δικαρβοξυλικά οξέα), βιταμινών (Β1, Β2, Β3, Β4, Β5, Β6, Β7, Β8, Β9, Β12 και C), μεταλλικών στοιχείων (νάτριο, κάλιο, σίδηρος, ασβέστιο, ψευδάργυρος, χρώμιο, μαγγάνιο και νικέλιο) και ενζύμων. Επίσης περιέχει και μία αναλογία ενεργών ουσιών (ακετυλοχολίνη, σε ποσότητα πάνω από 1 mg/g, όπου έχει αγγειοδιασταλτικές ιδιότητες, χρήσιμες για τη θεραπεία κυκλοφορικών διαταραχών, και ίχνη τεστοστερόνης).

Ο βασιλικός πολτός είναι δυνατόν να προκαλέσει αλλεργίες στον άνθρωπο, από κνίδωση και άσθμα μέχρι και θανατηφόρο αναφυλακτικό σοκ. Η συχνότητα εκδήλωσης αλλεργικών αντιδράσεων σε άτομα που καταναλώνουν βασιλικό πολτό δεν είναι γνωστή, ωστόσο ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος σε άτομα που έχουν ήδη εκδηλώσει κάποιου είδους αλλεργική αντίδραση παλαιότερα.

4. ΓΚΟΥΑΡΑΝΑ.

Το γκουαρανά (Paullinia cupana) είναι ένα φυτό που ευδοκιμεί στα τροπικά δάση του Αμαζονίου. Τα εκχυλίσματα από τους καρπούς του χρησιμοποιούνταν ευρέως σε ιατρικά και θεραπευτικά ροφήματα.

Το γκουαρανά χρησιμοποιείται ευρέως:

• σε προϊόντα με σκοπό την αύξηση της αθλητικής απόδοσης, καθώς θεωρείται ότι βελτιώνει την αντοχή και την απόδοση των αθλητών.
• σε φυτικά χάπια αδυνατίσματος και χάπια με σκοπό τη διακοπή της όρεξης, καθώς θεωρείται ότι μειώνει την όρεξη και ευνοεί τη μείωση του σωματικού βάρους και λίπους.
• σε θεραπευτικά ροφήματα,
• διατίθεται σε δισκία και κάψουλες μεμονωμένα, σε δόσεις 50-200 mg.
• περιέχει μεγάλη ποσότητα καφεΐνης και κυρίως δρα σαν διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος.
• Και χρησιμοποιείται με σκοπό την πνευματική διέγερση και διαύγεια.

Δεν υπάρχουν αξιόπιστες επιστημονικές μελέτες για ασφαλή συμπεράσματα, οπότε χρειάζονται πολλές και ποιοτικές μελέτες πριν αποκλειστούν ή υιοθετηθούν οι παραπάνω υποτιθέμενες ιδιότητες του γκουαρανά.

Η πρόσληψη γκουαρανά θα πρέπει να αποφεύγεται από άτομα με:

• καρδιακά προβλήματα,
• πεπτικό έλκος,
• αγχώδεις διαταραχές
• νεφρικές βλάβες,
• κατά την κύηση και τον θηλασμό,
• και από παιδιά, καθώς μπορεί να προκαλέσει ποικίλες ανεπιθύμητες δράσεις, όπως η εμφάνιση αναιμίας και οι βλάβες στο νευρικό σύστημα (λόγω καφεΐνης).

Υπερβολική δόση μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες στον ανθρώπινο οργανισμό όπως αϋπνία, νευρικότητα, ευερεθιστότητα, αίσθημα σφυγμών, γαστρικό ερεθισμό, έξαψη και αύξηση της αρτηριακής πίεσης.